"Ebook, liburuaren bilakaera", liburuaren eta bere protagonisten istoriorik liluragarriena eta zentzugabeena eskaintzen du. Bokazio didaktikoa, hezitzailea eta oso dibertigarria duen ikuskizuna.
Miguelek bere aitaren, mundu guztiak ‘Ogro’ deitzen zuen gizonaren, memoria berreskuratu nahi du. Urteak dira aitaren berririk ez duela. Orain, helduaroan, aitarekin kartzelako ziega partekatu zuen gizon baten bisita izango du, eta aitaren gutun bat emango dio.
Gure protagonistak aita izan behar du lehen aldiz. Aitatasuna ospatze aldera, bere arreba eta koinatuaren etxean afalduko du, familiako beste lagun batekin batera.
Le Fumiste oroimenari omenaldia da, haurtzaroko bizipenak eta bizitzako beste une batzuk gogorarazten dituena. Nola harrapatzen da oroitzapen bat? Oroitzapenak keak dira, dantzan, lagundurik, itxura aldatzen dute eta desagertu egiten dira.
Ahate ama baten kumeak jaiotzen direnean jaio berrietako bat besteengandik zeharo ezberdina aterako da. Orduan, neba-arreba txikiek ahate anaia baztertuko dute eta itsusi esango diote.
XVII. mendeko alemaniar nobela pikareskoaren izenburua da SIMPLICISSIMUS, non Hogeitamar Urtetako Gerraren izugarrikeriak kontatzen diren umore klabean. Gerrarteko kabaret baten izena ere izan zen. Lan honen muinean gerrarteko hiru komiko alemaniarren (Fritz Grunbaum, Kurt Gerron eta Werner Fink) bizitza ikaragarri eta ederrak daude.
Gizakien arteko harremanen berezitasunez dihardute bi lagunek, 250 kg lasto eta 125 kg giza masaren artean, mugimenduaren, oreken, umorearen ata espazio-konposizioaren bidez ENVÁ (trenkada, katalanez) lekuak bereizteko egiten den partea mehe bat da.
Sarritan, besteengandik eta ustezko arrisku emozionalen batetik babesten gaituzten pareta mentalak eraiki ohi ditugu gizakiok; gure burua nola askatu pentsatzen ematen dugu bizi osoa, baina egin behar dugun bakarra trenkada eraistea da, ez baitigu uzten erabat eta hesirik gabe komunikatzen. Sinbolikoki adierazten du obra horrek giza izaeraren ergelkeria eta besteekin topatzearren alfer-alferrik egiten dugun guztia.
Mugimendua eta eskuz eskuzko teknika baliatzen ditu horretarako, irudiak testuinguruan txertatuz, akrobazia istorioarekin, umorearekin, intentsitatearekin, emozioarekin, berrikuntzarekin eta edertasunarekin lotuz.
FITXA TEKNIKOA:
Nunca será suficiente el que nos cuenten una y otra vez lo que pasó. Es necesario. Hay que conocer la verdad, por muy cruenta que esta sea. Hay que incidir e insistir en unos hechos que algunos se empeñan en seguir ocultando, porque saben que estuvo mal, que eran actos criminales y asesinos. No tiene la excusa ni sirve el alegato de que se estaba en una guerra. No nos vale tampoco el “y tú más”, y que todos, fuera del bando que fueran, hicieron lo mismo. No, porque los vencedores no mostraron piedad alguna. Hay que seguir destapando estas vergüenzas, y recordando, refrescando esa memoria con testimonios personales, reales, verídicos, por muy escabrosos que sean. Ya no vale el silencio. Ese silencio que uno se autoimponía por miedo y porque, en algunos casos, tampoco les creerían.
Las peladas. Ese era el mal menor. Que les rasuraran al cero sus preciadas melenas. Aunque llevaba una carga de mofa y escarnio considerable. Pero si solo hubiese sido eso… Pero no, hubo que torturar, vejar, violar, reírse, despreciar,… para acabar matando en muchos casos. Y de eso siempre quedan secuelas. Es imposible no tenerlas.
Mireiak eta Imanolek ezkongai bikote perfektua osatzen dute. Zorionaren irudi dira. Ezkondu egin dira gaur eta Patxi Bilbaok, emaztegaiaren aitak eta Ipertrolako handi mandiak, antolatu du ospakizun gala. Festa itzela.
"Gaur txerrien antzera, jan, edan eta dantza egitea nahi dut!" Horixe da iristen gonbidatuei egingo dien harrera. Guztiak bertan daudela dirudienean, ordea, Txusa azalduko da aretoan. Gizon gorputzean bizi den emakumea da Txusa eta Imanolen aitaren azken bikotea izan zen hura hil artean. Mireiak gonbidatu du ezkontzara. Emakumea atsegin du eta aukera polita iruditu zaio Imanolek Txusa hobeto ezagutu eta bere aitarena gaindu ahal izateko. Ezuste honek eta beste hainbat sorpresek ospakizuna kolokan jarriko dute.
Ezkontza baino Txarriboda emango du. Flores Sarjentuak Patxi Bilbaoren atxilotze agindua dakar esku artean; nagusiak diru beltzean kobratzen duela jakin orduko, sukaldean giroa petral jarri da: tia Maruxak lanpernak jan eta komuna bilatu du gotorleku; Manizaleseko lehengusuek festa pribatua antolatu dute terrazan; bitartean Mireia eta Imanol eztabaidan ari dira: zerri bat zara!
Fitxa artistikoa:
Martinak Euromilioean 18 milioi euro baino gehiago tokatu zaiola senarrari ezkutatzen dionean ezin du imajinatu bere bizitza hankaz jora jarriko zaiola
Bere bizitzan maitemindua dagoen senar batek babesten du, barre egin erazten dioten lagunak ditu, burukomin gehiegi ematen ez dizkioten bi seme-alaba independente ditu eta elkarrizketa bakoitzeko azken sei minutu bakarrik gordetzen dituen aita du.
Esan dezakegu Martina zoriontsua dela bere mertzerian, egunero blog batean ari da lanean eta blogaren bisitariak egunetik egunera hazten ari dira. Eta egun batean burutzea espero zuen “gogokoen” zerrendarekin amesten du.
Pantaila erraldoia duen telebista bat senarrarentzat, landareei azala kentzeko tresna txikia... Bizitza hobetuko dioten nahi txikiak. Eta irribarre bat marrazten zaio aurpegian gauzak beti ondo egongo direla imajinatzen duenean. Pentsatzen duenean ez dagoela ezer bere bizitza aldatuko duenik. Ez eta 18 milioi euro!
Baina Martina oker dago. Erabat ...
Oharrak
"Nire nahien zerrenda" testu ederra da. Bizitzan benetan garrantzitsuak diren gauzetan gogoeta egiteko gonbita egiten digu. Batzuetan txikiak bezain transzendentalak diren gauzak dira zoriontsu izateko behar ditugunak. Guk eskatzen ditugun premien eta desioen arteko aldea gogorarazten digu.
Pertsonaiaren ikuspuntuak zalantzan jartzen digu non dagoen benetako zoriona. Martinak bizitzan duena baloratzen duen emakumea da, zorigaiztoko sentimenduak ez duen emakumea da, bere nahiak bere inguruan gertatzen dira, bizitza jasangarriagoa eta sinpleagoa egiten duten gauza sinple horietan.
Bizitzak ustekabean desorekan jartzen duenean, ez daki nola ekin. Nork ez du entzun zoriontasunerako diruak laguntzen duela?
Baina benetako arazoa diruzalekerian dago. Orain arte ezezaguna zuen egoismoaren sorreran dago, elkartasun eza areagotzen den honetan eta betiko baloreak gure jatorrizko izateko modua baliogabetzen dutenean egun batean ustekabeko egoerara iristen da non jabetzaren sentimendua eta horrek dakarrenaren menpe dago.
Ikusle moduan, Martinarekin batera gaude zalantza batean: "jabea" aditza nola konjugatu gurea bezalako gizarte kontsumistan. Pertsonaiaren ikuspuntua bizitzako ikasgaia da, errealitatean eztanda baina, aldi beran, gure nahiak non dauden jakiteko gonbidapena ere bai.
Ustekabeko kolpeekin harritzen gaituen testua da. Pertsonaiak ez du imajinatzen nola aberastasun horrek bere bizitzako zutabeak suntsitu ditzake.
Baina pertsonaia intelektualki kutuna eta oso dotorea da. Martina emakume jakintsua da, bere istorioa lotzeko asmo txiki ilunenen bitartez gidatzen duena, eta honek ahalbidetuko du ikusle gisa zalantzan jartzea inoiz egin dugun “nahien zerrenda” hori. Zortea tentagarria da eta denok tentatzen dugu zoria.